Zichtlijn 1: Toekomstgericht onderwijs

De wisselwerking tussen de steeds veranderende maatschappij en onderwijsontwikkeling onder de loep.

Omschrijving onderzoekthema

De maatschappij is per definitie aan verandering onderhevig. Het is de vraag welke rol onderwijs speelt als het gaat om het vormgeven van die maatschappij. Onderwijs blijkt, vaak onbewust, een middel om de status quo van een bepaalde periode in stand te houden. Echter, het zou ook een katalysator van maatschappelijke verandering kunnen zijn: de context waarin jonge mensen leren zich op te stellen als kritische burgers en handig in te spelen en gebruik te maken van de ontwikkelingen die op hen afkomen, in al hun onvoorspelbaarheid. De huidige maatschappij wordt gekenmerkt door technologisering, globalisering, de toename van beschikbaarheid en diversiteit van informatie en een groeiend spanningsveld tussen individualisering aan de ene kant en de roep om meer verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de samenleving aan de andere kant. Deze maatschappelijke trends, maar eigenlijk maatschappelijke veranderingen in het algemeen, vragen om onderwijs waarin technologie op een slimme manier wordt ingezet en dat als doel heeft leerlingen kennis, vaardigheden en een houding te laten verwerven die zij nodig hebben om nu en in de toekomst met anderen actief bij te dragen aan de samenleving en aan hun persoonlijke ontwikkeling: toekomstgericht onderwijs. Om dit onderwijs te kunnen vormgeven, zijn (aanstaande) leraren en lerarenopleiders nodig die competent zijn in het ontwerpen van effectief, efficiënt en 'enjoyable' onderwijs dat op een zinvolle manier gebruik maakt van technologie en dat alle leerlingen uitdaagt om zich optimaal te ontwikkelen.  
 

Opzet onderzoek

Toekomstgericht onderwijs kenmerkt zich binnen ons onderzoek als zelfgestuurd leren, gepersonaliseerd leren, leren met zinvolle inzet van technologie en leren in flexibele onderwijsarrangementen (bijvoorbeeld in netwerken of volgens nieuwe onderwijsconcepten). Gezien de expertise van de onderzoekers worden deze onderwijskundige concepten steeds gekoppeld aan de vakinhouden van rekenen-wiskunde en W&T, met computational thinking als specificering van die vakinhouden. Deze operationalisering van toekomstgericht onderwijs is concreet gemaakt in drie pijlers van het onderzoek van zichtlijn 1:

1. Computational thinking en de zinvolle inzet van technologie in de vakinhouden van rekenen-wiskunde en W&T.

2. Netwerkleren gekoppeld aan de vakinhouden rekenen-wiskunde en W&T.

3. Gepersonaliseerd leren en zelfregulatie binnen de vakinhouden van rekenen-wiskunde en W&T.

Opbrengsten

Gehonoreerde aanvraag NRO praktijkgericht onderzoek naar het hoger onderwijs (kleinschalig onderwijs en studentenwelzijn) in september 2018 met als thema netwerkleren op de pabo.

Gehonoreerde aanvraag SIA hbo postdoc in september 2019 met als thema computational thinking in het pabocurriculum.

Terug naar lijst